Oyun konsolları, bilgisayarlar, akıllı telefonlar, tabletler derken teknoloji devriminde sırada akıllı cihazlar var. Internet of Things, yani Nesnelerin Interneti, kısa adıyla da IoT artık hayatımıza girmeye başladı. IoT teknolojisi ile artık kullanacağımız cihazların birçoğu internete bağlı olacak, birbirlerine veri aktaracak, aktarılan verilere göre de kararlar alınacak ve işlemler yapılacak. Evimizdeki buzdolabı, kombi, aydınlatma sistemleri, kolumuzdaki saat, gözlüğümüz, tarladaki sulama sistemi, trafik lambaları… ve daha sayabileceğimiz yüzlerce cihaz bu şekilde internete bağlanabilecek ve akıllı birer cihaz olarak yönetilebilecek.

Bu noktada akıllara bu cihazlar nasıl olacak, nasıl çalışacak gibi sorular geliyor tabii ki. Sonuçta IoT’nin etkisini görebilmemiz için büyüklü küçüklü cihazları internete bağlamak ve birbiriyle haberleştirmemiz gerekiyor. Yani bu cihazların bilgisayarlaşması veya mini bilgisayarlarla desteklenmesi gerekiyor. Bu mini bilgisayarlarda işlemci, bellek gibi bileşenlerin yanında haberleşmeyi sağlaması için bluetooth, wireless adaptörü.. gibi donanımlara da ihtiyaç var. İşte IoT konseptinin hızlıca yayılmasını sağlayan en önemli unsurlardan biri bu mini bilgisayarlar. O kadar miniler ki bir kredi kartı büyüklüğündeler. Bu yazımızda da o cihazların en popüler olanını sizlere tanıtmaya çalışacağım, yani Raspberry Pi‘yi.

Raspberry Pi, İngiltere’de Raspberry Pi Derneği tarafından desteklenerek geliştirilen single board bilgisayardır. Bu cihazlar bilgisayar bilimlerini basit bir şekilde okullarda öğretmeyi amaçlamıştır. Buradaki amaç, küçük yaştaki öğrencilerin kodlama ve elektronik bilgilerini geliştirerek, hazırlanan cihazlarda kullanılan (direnç, sensör, kondansatör vb.) elektronik materyalleri de yakından tanıyıp nasıl kullanıldıkları hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlamaktır. Tabii ki zaman içerisinde bu kartlar amacının daha ötesine gitti ve bir eğitim aracı olmasının yanında büyük bir IoT ekosisteminin en önemli araçlarından biri haline geldi.

IoT alanında önemli bir araç haline gelmesinde sadece Raspberry Pi’nin küçük boyutlarda olması değil, donanımsal olarak da birçok ihtiyaca cevap verebilir nitelikte olması rol oynamıştır. Aslında boyutu ve amacını düşündüğümüz zaman çok düşük donanımda bir cihaz olacağı akıllara geliyor, ama özellikleri öğrenince insan ister istemez şaşırıyor. En son çıkan Raspberry Pi 3 modeli;

• 4 çekirdekli ARM Cortex-A53 işlemci (1.2 Ghz, 64-bit)
• 1 GB bellek
• USB 2.0 port (4 adet)
• 10/100 Ethernet
• Wireless (2.4GHz – 802.11n)
• HDMI çıkış
• Micro SD kart yuvası
• Video çıkışı
• Ses çıkışı
• Bluetooth 4.1

gibi özelliklere sahip. Boyutuna göre güçlü bir donanıma sahip Raspberry Pi 3 aynı zamanda WiFi, bluetooth, USB, HDMI, ses çıkışı gibi bağlantı noktalarıyla da bir çok ihtiyaca cevap veriyor.

Raspberry Pi 3

Raspberry Pi ilk olarak 1 versiyonunda Model A, Model B, Model A+ ve Model B+ modelleriyle piyasaya çıkmıştı. Raspberry Pi 1 modellerinin işlemci hızları 700 Mhz olup Ram kapasiteleri 256 ve 512 MB olarak değişmekteydi. Bazı modellerinde USB girişi 1 tane olup ve eşernet port girişi bulunmazken, bazı modellerinde ise usb port girişi 2 tane olup bunun yanında eşerne port girişide bulunmaktadır. Sonrasında Raspberry Pi 2 ve 3 versiyonlarında Model B ürünleri yayınladı. Raspberry Pi 2’de ise işlemci hızı 900 Mhz olup RAM kapasitesi 1 GB’a yükseltildi.

Bu modellerin yanında yine son zamanlarda duyurulan Raspberry Pi Zero modeli de bilhassa çok düşük fiyatta olmasıyla baya ses getirdi. Bu cihaz kredi kartında da daha küçük boyutlarda(yandaki resimde görünen kart) ve 1 Ghz işlemci ve 512 MB RAM kapasitesine sahip. 5$’a temin edebileceğiniz bir Raspberry Pi ürünü, tabii bu fiyat bazı yabancı ülkeler için geçerli, Türkiye’den temin etmek isterseniz biraz daha yüksek bir mebla ödemeniz gerekiyor.

Bu versiyonlardaki modellerin GPIO(General Purpose Input/ Output) dediğimiz projelerini kullanırken ihtiyacınız olacak pinlerinde sayısında ve özelliklerinde değişmeler olup bazı modellerinde 26 GPIO pin olurken, son çıkan modellerinde 40 GPIO pin bulunmaktadır.

Raspberry Pi üzerinde farklı işletim sistemleri kurulabiliyor ve birçok programlama diliyle bu cihazlar için geliştirme yapılabiliyor. İşletim sistemi üzerindeki araçları temel olarak anlatacak olursak, Office uygulamaları, media player, geliştirme yapacağınız programlama dilleri IDE’leri, kurup oynayabileceğiniz oyunlar vb. şeklinde sıralayabiliriz. Bir çok yazılım dilinde geliştirme yapabilirsiniz(Python, Java, Javascript, C#, Ruby, C, C++). Raspberry Pi kendi alanında ortaya çıkan ilk ürünlerden biri olduğu için gerek geçmişi, gerekse zaman içerisinde kullanıcıların beğenisini kazanmasıyla ciddi bir kullanıcı topluluğuna ulaştı. Bugün gerek hobi amaçlı, gerekse önemli projeler için Raspberry Pi modellerinin kullanıldığını sıkça görebiliyoruz. Bu da yazılım geliştiriciler için internette geniş bir dokümantasyon, birçok örnek uygulama, forum vb. kaynaklardan bilgi edinme gibi avantajlar sağlıyor.

Raspberry Pi, IoT cihazlar geliştirmek için güzel bir platform olmanın yanında, IoT cihazların nasıl geliştirildiğini öğrenmek için kullanılacak mükemmel bir platform diyebiliriz. Bu sayede zamanla evlerimizde veya ofislerimizde kullacağımız IoT cihazların çalışma mantıklarını, nasıl haberleştiklerini, neyi nasıl yapabildiklerini ve bu cihazları kullanırken nelere dikkat etmemiz gerektiğini daha yakından tanıma şansımız olur.

Raspberry Pi veya benzeri kartlarla yapılabilecek o kadar çok proje var ki, hem ihtiyaçlara göre hem de hayal gücünüze göre ürünler çıkarmanız mümkün. Aşağıda Raspberry Pi ile yapılmış iki farklı projeye ait video paylaşıyorum:

TV, ses sistemi, aydınlatma sistemi ve kombi gibi cihazların otomasyonunu yapan Raspberry Pi devresi

Evcil hayvanları için süre bazlı veya istenilen zamanda mama verilmesini sağlayan bir cihaz