Microsoft, Windows 10 ile sunacağı yeni internet gezgini “Spartan“ı tanıttı. İlk seyirci versiyonunun Build 2015 etkinliği sıralarında sunulacağını tahminleyebiliriz. Spartan, Internet Explorer için yol ayrımı demek. Bu yüzden önem veriyoruz ve deşmeye başlıyoruz.

Neden yol ayrımı? Çünkü IE ölüyor. Ölüyor. Ölüyor.

Biz ölüyor dedikçe, “hayır ölmüyor, yanına geliyor” diyenler olacak. Silverlight ölüyor derken de benzer şeyler duyuyorduk. Şu an öldü mü? Yok ölmedi; sadece seçenek.

Internet Explorer, uzunca bir geçmişe sahip. Numarası 11 diyor. Birçok kez devrim geçirdi. Orası değişti, burası değişti. Microsoft’un kendisinin de kabul ettiği bir gerçek var ki zamanın hızına yetişemedi. Web o kadar hızlı gelişti ve kendine standartlar edindi ki IE, ısrar ettiği kurumsal kültürün esiri oldu.

Şu an sadece IE’de çalışan kadük yazılımlar var. Türkiye’de de bunlardan oldukça fazlası yaşıyor. Ve hepsi bir utanç vesikası olarak tarihe geçeceği günü bekliyor.

Web’i erken anlayan, hızlı yol aldı. Chrome gezgini, web’i anlayan ve web’i aslında inşa eden bir iradeden ortaya çıktı. Firefox elbette birçok standardın mirasını temsil ettiği için önden gitti.

Ama AJAX gibi bir teknolojiyi icat etmiş olan Microsoft, IE ile geçmişin hatalarını toplamakla meşgul kaldı. Sonuçta yeni bir başlangıç yapma gereği ortaya çıktı.

Geç kalmış yeni başlangıç: Spartan.

Microsoft, IE ile alakası olmayan bir gezgin yazıyor. İçinde yeni bir “rendering” motoru var. Bu motor ActiveX bilmiyor. Bu gezgin, Browser Helper Object’leri tanımıyor. Her şeyin modern web temelinde tasarlandığı Chrome-trak bir Microsoft ürünü. Hatta utanmadan Chrome bileşenlerini bile çalıştırabiliyor.

Spartan’ın içindeki motorun “Trident” isimli IE 11 motorunun bir dalı olduğu söyleniyor. Aynısı değilmiş. Birlikte çalışabilirlik için özelleştirilmiş. Trident (mshtml), IE 11 içinde yaşamaya ve kadük yapıları desteklemeye devam edecek.

Bu yol ayrımını önemsiyorum. Web’in evrenselliğine uygun, kendi gettosunu kurmayı değil, standartlara yakın durmayı amaçlayan bir Microsoft görüyoruz. Flash’a karşı Silverlight’ı çıkaran Microsoft ne kadar başka bir Microsoft ise, bugünkü de o kadar başka Microsoft.